Provided by MediaSpecs: Seksisme, humor of vrije meningsuiting?

Met de Internationale Vrouwendag op 8 maart staan we expliciet stil bij de rechten van de vrouw. Hoe staat het er op dat vlak voor in de media? Niet zo denderend, zo bleek op de conferentie Vrouwen & Media (6 maart, Brussel), een initiatief van professoren en medewerkers van UGent en VUB. Prof. dr. Fabienne Brison (VUB) zat de sessie voor. Waar zijn de vrouwen in de media? Op tv, in de kranten, online, in tijdschriften, en ook: waar zijn ze in reclame? MediaSpecs maakte een verslag.

Waar zijn de vrouwen?

Neem nu de sport. Bij de VRT krijgt de kijker sinds 2005 al eens een Catherine Van Eylen te horen als sportanker, maar een vrouw als voetbal- of wielercommentator was tot voor kort ondenkbaar. Zelfs de vrouwelijke voetbal- en wielercircuits verslaan is een eerder recent fenomeen. Voorheen was het al mannen wat de klok sloeg: we keken mannensport, en we luisterden naar commentaar en analyse door mannen. Imke Courtois werd pas in 2015 van stal gehaald als commentator bij Sporza na herhaaldelijke klachten over de afwezigheid van vrouwen in de analyses.

Maar waar die vrouwen dan zijn in voetbalmedia – met uitzondering van een Imke Courtois –, dat is vooral in het publiek, of, zoals prof. dr. Dirk Voorhoof (UGent) tijdens het WK van 2014 opmerkt in De Standaard: vrouwen komen ook aan bod “als de Braziliaanse regie ‘tribune-babes’ in beeld brengt”. “Wie bezit het WK?”: een vraag die eigenlijk over het intellectueel recht gaat van sportevenementen, maar die Dirk Voorhoof als volgt beantwoordt. Mannen.

Zo krijgen we een seksistische tweespalt van enerzijds de man met expertise en opinie, en anderzijds de vrouw die als leek luistert – of die als ‘babe’ geobjectiveerd wordt. ‘We weten allemaal beter’ kun je dan wel denken, maar dat ligt volgens dr. Valerie Verdoodt (LSE en UGent) toch anders: kinderen ontwikkelen genderrollen door imitatie van wat ze zien en wat ze ervaren. Dat hoeft geen bewust proces te zijn: wat we zien wordt onbewust ingeprent. Mannen weten en vrouwen luisteren. En die gewoonte gaat diep. Zo zei Catherine Van Eylen nog in De Morgen (2018): “De machocultuur zit bij ons in de muren. Het gaat over generaties heen en op een of andere manier wordt dat altijd versterkt. Met een mannelijke meerderheid wordt er ook in dat kader gedacht. Een vrouw die wielercommentaar levert? Dat is ondenkbaar. Laat staan dat een vrouw te horen zou zijn bij het mannenvoetbal”.

Het is nochtans niet zo dat er amper vrouwen zouden kijken. 40% van de kijkers naar het voetbal op de VRT is vrouw, bevestigt Dirk Voorhoof.

Het volledige verslag van deze studiedag vindt u op de website van MediaSpecs.