Ja, het werd al een paar keer aangekondigd. Neen, we vallen niet in herhaling. Want 2016 zou een echt scharnierjaar kunnen worden voor de televisie in Vlaanderen. Er is de groeiende symbiose tussen klassieke televisie (die al lang niet meer klassiek is) en online. En er is een breed palet van Nederlandstalige algemene en nichezenders beschikbaar – naast alle anderstalige zenders natuurlijk.
Klassiek versus digitaal
Klassieke televisie? Sinds de jaren zestig evolueerde de televisiewereld ongelooflijk hard – we verwijzen graag naar PUB 5, waarin we een overzicht van alle evoluties overnamen van het Nederlandse Broadband TV News. Met de antenne op het dak kijken naar Brussel Vlaams, Brussel Frans, Rijsel (Frankrijk) of, voor wie niet te ver van de Nederlandse grens woonde: 'Holland'. Dàt was nog eens klassieke televisie. In zwart en wit, natuurlijk, tenzij er alweer storing was en je enkel grijze stippen te zien kreeg, gemeenzaam ‘sneeuw’ genoemd. Op een kleurentelevisie werd dat een mooi nietszeggend mozaïekje...
Intussen hebben we (bijna) allemaal een digicorder in huis en hebben we honderd of meer zenders binnen handbereik (letterlijk, met dank aan de afstandsbediening, nog iets dat de klassieke televisie ontbeerde). We nemen op, pauzeren, kijken naar uitzendingen van de voorbije dagen of kijken naar films on demand. Dàt is ‘klassieke' televisie anno 2016. En daarnaast is er de niet-klassieke televisie. We kijken naar livestreams naar nieuwsuitzendingen, cyclocross of de Tour de France (is dat allemaal ook niet gewoon klassieke televisie, maar dan via een ander toestel?) of kijken naar fragmenten, op de site van de zender in kwestie of via YouTube of andere videokanalen. En daar wordt de grens met klassieke televisie wel heel mistig. Kijk naar het succes van De Ideale Wereld in de online wereld, terwijl de kijkcijfers op Vier commercieel gezien te laag waren. Die kijkcijfers zijn voor Canvas van iets minder (commercieel) belang en De Ideale Wereld – versie Canvas – wordt voluit gepromoot als te bekijken op Canvas én online. Bij Medialaan werd JIM afgevoerd omdat de doelgroep vooral online zit en de mediagroep op nieuwe projecten broedt die mikken op de online leefwereld van jongeren. En we zeggen mediagroep, omdat Medialaan niet langer een ‘omroep’ is, maar echt een mediagroep, nu daar bijvoorbeeld mobiele telefonie, websites en video on demand bijhoren. Je kunt niet zeggen dat ze niet weten waarmee ze bezig zijn, daar bij Medialaan.
Inhoudelijke concurrentie
Medialaan weerde de voorbije jaren de openlijke aanval van SBS Belgium (Vier en Vijf) op hun marktaandeel af en putte daar emmers vol zelfvertrouwen uit. Het profiel van de diverse televisiezenders werd aangescherpt en dat gaf zeker paradepaardje VTM een stevige boost. JIM werd afgevoerd, in de plaats kwam Kadet. De komende maanden sturen VTM, 2BE en zelfs Vitaya programma’s met bewezen succes en/of veel potentieel op ons af.
De programmamakers bij de openbare omroep – de VRT dus – weten intussen waar ze aan toe zijn. Het de voorbije jaren licht zwalpende schip (remember de fel gecontesteerde wijzigingen bij Radio 1 en Canvas) heeft namelijk een nieuwe beheersovereenkomst met de Vlaamse overheid. Die nieuwe overeenkomst zal leiden tot de uitbouw van multimediale merken, meer cultuur, meer educatie en (iets) minder sport en entertainment. Voor creatieve programmamakers (en directies) een mooie uitdaging. En niet oninteressant voor de privésector: de VRT verhoogt tussen 2016 en 2020 het aantal extern geproduceerde programma’s. In 2016 is dat ter waarde van 60 miljoen euro, in 2020 zal 75 miljoen euro.
En SBS Belgium? Vier en Vijf haalden met Telenet een ambitieuze aandeelhouder aan boord. De Grote Sprong Voorwaarts was het samengaan van Woestijnvis en SBS Belgium niet, maar met de nieuwe constellatie – beide bedrijven zijn zusterbedrijven, maar zijn niet langer exclusief aan elkaar verbonden – kan er duidelijker worden geprogrammeerd (SBS) en geproduceerd (Woestijnvis, dat weer on speaking terms is met de VRT – met dank aan De Ideale Wereld).
En dan mogen we de vele kleinere zenders niet vergeten. Hoe doen zij het, op het vlak van kijkcijfers en advertenties? Ook kleine zenders kunnen grote ambities hebben. Er is Concentra met Acht, Lacht en het nieuwe Evenaar (en de belangen in lokale televisie), Fox, Discovery Networks (Discovery Channel, TLC, ID, Eurosport…), Eleven Sports Network, PlattelandsTV, Dobbit TV enzovoort enzovoort. De beperkte aandacht in programma-overzichten speelt die zenders wellicht nog parten, maar veel van die zenders gaan er beetje bij beetje op vooruit… en mediaregie Transfer toont zich erg tevreden met het groeiende portfolio van kleinere zenders.
Telecom
En over SBS-aandeelhouder Telenet gesproken: topman John Porter kon het in diverse eindejaarsinterviews niet laten om zijn grote ambitie te tonen. Het bedrijf neemt normaal gezien Base over, liet JIM Mobile aan Medialaan (dat ook Mobile Vikings overnam) en moet Mobistar dulden op zijn netwerk. Proximus werd onder Dominique Leroy een ander bedrijf. Voldoende om vast te stellen dat het ook in de telecomsector warm wordt. En door de verschuiving van activiteiten van televisiezenders naar de digitale wereld hebben televisie en telecom steeds meer raakvlakken. Wat denkt u, wordt het inderdaad een scharnierjaar?