Fairtrade wordt mainstream in Belgische winkels

News / Retail

Fairtrade doet het goed in België - zeer goed zelfs. Dat blijkt uit het jaarverslag van Fairtrade Belgium dat vandaag wordt gepubliceerd. De totale marktwaarde van Fairtrade-producten  bedroeg in België 312 miljoen euro voor 2022, een stijging van 20% tegenover vorig jaar. En ​ ook al valt de helft van de groei te verklaren door de hoge inflatie, het blijft een opmerkelijke stijging. Ook de Fairtrade-premie (de belangrijkste impactindicator van de organisatie) kent een belangrijke groei van maar liefst 17,6% sinds vorig jaar. De verkoop van Fairtrade-producten in België zorgde zo voor om en bij de 4 miljoen euro aan premies, die de boerencoöperaties investeren naargelang hun eigen prioriteiten.

De positieve trend vertaalt zich eveneens in een groter marktaandeel voor Fairtrade-producten: met name voor cacaoproducten is de cruciale grens van 20% marktaandeel definitief overschreden. Een succesjaar dus, te danken aan de vele Fairtrade-consumenten, maar ook en vooral aan de vele bedrijven die zich meer en meer engageren voor eerlijke handel en dus voor een groter aanbod Fairtrade in de winkelrekken. Zo ook de zogenaamde "hard discounters", die in 2022 zorgden voor om en bij de 36% van de Fairtrade-premie in België. Retailers en merken zorgen er zo samen voor dat Fairtrade in toenemende mate mainstream wordt, en dat eerlijke prijzen voor bananen, cacao- en koffieboeren en -boerinnen eerder de regel worden dan de uitzondering. ​

Want ondanks de economisch onzekere tijden bleven consumenten in 2022 kiezen voor Fairtrade - een keuze die steeds evidenter bleek omdat het aanbod in de winkels ook groeide. En dat weerspiegelt zich in een groter marktaandeel van Fairtrade: voor Fairtrade-cacao in 2018 bedroeg het marktaandeel slechts 4,6%, terwijl het anno 2022 afklopt op maar liefst 20%. Hetzelfde geldt voor Fairtrade-bananen, en ook het marktaandeel van de Fairtrade-koffie bedroeg in België bijna 5% in 2022.  

"Retailers hebben vaak onvoldoende capaciteit en expertise om voor elke risicovolle waardeketen een eigen controlesysteem op te zetten. Fairtrade biedt hen een heel robuuste oplossing die de lat hoog legt zodat de sociale en milieugerelateerde risico's worden aangepakt én onafhankelijk worden geverifieerd," ​verklaart Philippe Weiler, ceo van Fairtrade Belgium. Niet enkel retailers maar ook merken kiezen trouwens in toenemende mate voor Fairtrade omdat ze het label zien "als een sterk instrument om hun productportefeuille op een geloofwaardige, impactvolle manier te verduurzamen," aldus nog Weiler.

Fairtrade wordt niet enkel meer mainstream dankzij geëngageerde bedrijven en consumenten, maar ook dankzij beleid dat aandringt op eerlijke handelsvoorwaarden en dito prijzen voor boeren en werknemers. Getuige daarvan de evoluties betreffende de EU-richtlijn rond de zorgplicht en de EU-wet rond het verbod op geïmporteerde ontbossing. En ook lokale besturen blijven zich engageren: met 246 Belgische Fairtrade-gemeenten blijft België bij de koplopers inzake lokaal engagement voor eerlijke handel.

Door het engagement van consumenten, bedrijven en beleid is Fairtrade Belgium voorzichtig hoopvol naar de toekomst."2022 is een zeer mooie stap in de juiste richting. Maar we zijn er nog niet. We weten dat de voedingssector nog grote uitdagingen heeft. Economische groei op korte termijn verzoenen met een lange-termijnvisie op duurzaamheid, blijft voor veel bedrijven moeilijk," besluit Weiler. Fairtrade Belgium blijft daarom volop inzetten op samenwerking met bedrijven, sensibilisering van consumenten en ondersteunen van overheden voor het ontwikkelen van duurzaam beleid. Op die manier wordt eerlijke handel niet één van de vele keuzes, maar een intrinsiek onderdeel van ons productie- en consumptiesysteem, de regel in plaats van de uitzondering. ​