Komt de aap uit de mouw

Op 7 januari ging Newsmonkey.be eindelijk online. Of de trapsgewijze introductie geslaagd is, was bij afsluiting van dit artikel niet duidelijk. En of het gratis nieuwsaanbod van de virtuele aap zal aanslaan, is ook nog koffiedik kijken. Feit is dat het ambitieuze plan ongezien is in België en bij een eventueel succes een hardnekkige luis in de pels kan betekenen van de bestaande nieuwssites.

Het was half oktober toen er voor het eerst iets over het nieuwe initiatief naar buiten kwam. Zonder hun naam al vrij te geven, lieten de oprichters Mick Van Loon(10 jaar hoofdredacteur van HLN.be), Wouter Verschelden (ex-hoofdredacteur De Morgen) en Patrick Van Waeyenberge (voormalig Directeur Digitaal De Persgroep) weten dat ze een nieuwssite zouden opstarten die een mix van breed populair nieuws en achtergrondverhalen zou brengen, altijd geschreven met de focus op sociale media. Belangrijk detail: het nieuws is er helemaal gratis en de inkomsten moeten enkel uit de reclame komen.
Newsmonkey is een uitgave van Definitive Groove en is tamelijk ambitieus. De onderneming start meteen met 17 man personeel waarvan tien journalisten, voornamelijk jonge digital natives. Daarvoor brachten de drie oprichters samen met digitale ondernemers zoals Lorenz Bogaert en Toon Coppens (Netlog, Twoo) het nodige startkapitaal samen. Om verder te kunnen groeien, lanceerde de site meteen ook een crowdfundingactie die kleine aandeelhouders moest aantrekken. Die trok vrij snel 1.500 mensen aan.

DE UITGEVERS INVESTEREN NIET IN DE LANGE TERMIJN VAN HUN MERKEN. Patrick Van Waeyenberghe
Ambitieus is ook het vooruitzicht om op drie jaar tijd 300.000 unieke bezoekers per dag te bereiken. De drie initiatiefnemers maken zich sterk dat ze samen genoeg ervaring hebben om het waar te maken. “De merite van ons project is dat het van in het begin een verhaal op schaal is, ook al vinden we zelf dat we met weinig mensen zijn,” vertelt Patrick Van Waeyenberge. “Maar als je wil doorbreken, heb je een minimumschaal nodig. We hebben ervoor gezorgd dat we van in het begin genoeg journalisten en kwaliteit aan boord hebben. We willen een volledig verhaal brengen en je moet al jaren in de media zitten om alle verschillende facetten van het nieuws te kunnen coveren. Ons voordeel is dat we met twee topjournalisten zijn om het redactionele beleid te bepalen en dat ik de commerciële kant kan coveren. Die combinatie is essentieel om te overleven.”

GRATIS MODEL
Maar laten we bij het begin beginnen. Wat heeft de drie heren ertoe aangezet om Newsmonkey op te richten? “Voor Mick en ik is de click vooral gekomen toen we zagen dat alle Vlaamse uitgevers hun digitale strategie in functie van de papieren krant aan het zetten waren,” antwoordt Patrick Van Waeyenberge die lange tijd samen met Mick Van Loon op HLN.be heeft gewerkt. “Voor ons kan dat niet, want als alle grote nieuwssites in Vlaanderen dat doen, dan heb je geen echte nieuwssites meer. Door de digitale politiek van de grote uitgevers zal er meer en meer bloedarmoede komen. Want – en dat zie je nu al bij sites zoals die van De Standaard – het enige wat nog gratis aan de consument wordt gegeven, zijn Belgaberichten met een andere kop en een andere foto. Wij vonden dat het niet kon dat Vlaanderen het enige gebied in heel Europa zou zijn waar er niets is dat gericht is op de digitale consument. Bij Wouter is terwijl hij de Panoramareportage ‘Stop de persen’ over onlinenieuws aan het maken was dan weer het besef gegroeid dat de digitale manier van werken heel veel kansen biedt voor de journalistiek.”

Wat gaat er fout in het businessmodel van de bestaande uitgevers van nieuwsmedia?
Mick Van Loon: Het oude businessmodel werkt niet meer om talrijke redenen waaronder een aantal waar niemand wat aan kan doen zoals de technologische revolutie. Dank zij betere software, het internet, een developpers community op het internet en een nieuwe generatie jongeren die multimediaal werkt, kan het nu voor de eerste keer dat een team van journalisten samen met salesmensen en marketeers het heft in eigen handen neemt. Dat is niet zo moeilijk meer want je hebt niet meer de middelen nodig die tot nu toe alleen de grote uitgevers ter beschikking hadden.

En waarom doen de bestaande uitgevers dat dan niet?
Patrick Van Waeyenberge: Door de stevige concurrentie in Vlaanderen zijn de uitgevers in papier blijven investeren. Maar na zoveel jaar kan je de internationale trend naar online niet blijven uitstellen. Sinds een jaar, anderhalf jaar, zie je dat de kranten en magazines achteruit gaan. Als uitgever moet je dan een multimediale strategie aannemen. De Vlaamse uitgevers zeggen wel dat ze dat doen, maar doen het niet. Een echte multimediale strategie bestaat erin dat je voor al je merken nagaat waar je lezers zich over vijf jaar zullen bevinden. Op papier, op tablet, mobiel, een dekstop? En op basis daarvan moet je je productportfolio optimaliseren. Maar nu kijkt iedereen alleen maar naar een manier om het papieren abonnement zo lang mogelijk te blijven verkopen. Dat is dus pure korte termijn strategie, daar zit geen toekomst in. De uitgevers investeren niet meer in de lange termijn van hun merken
Mick Van Loon: Persoonlijk denk ik dat het internet niet geschikt is voor traditionele bedrijven met een gesettelde hiërarchie. Dat is tegen de natuur van het internet. Los daarvan heb ik van heel nabij kunnen meemaken wat er de jongste 15 jaar in de muziekindustrie is gebeurd. Die industrie is tegen beter weten in in cd’s blijven investeren terwijl online alles gratis beschikbaar was. Er werd nooit nagedacht over kwaliteit of over hoe dat op een andere manier kon aangeboden worden. En eigenlijk zitten we nu met hetzelfde in de nieuwsindustrie. We zitten met één, straks twee generaties die opgegroeid zijn met het gegeven dat ze alle informatie die ze nodig hebben gratis op internet kunnen vinden.

HET INTERNET IS NIET GESCHIKT VOOR TRADITIONELE MEDIABEDRIJVEN. Mick Van Loon
Patrick Van Waeyenberge: De uitgevers zouden perfect zelf een nieuw gratis nieuwsproduct op de markt kunnen zetten. Alleen heb je op internet een totaal ander soort van product management nodig en moet je er heel snel een beslissing kunnen nemen in een creatieve omgeving. Je merkt dat dat in die grote bedrijven heel moeilijk is omdat je voor belangrijke beslissingen het akkoord moet krijgen van x aantal mensen. Dat fnuikt heel veel ondernemerschap, het is een basisprobleem in het businessmodel van de grote uitgevers. Bovendien zal zo’n nieuw initiatief nooit van in het begin veel geld opbrengen en blijft alle aandacht gaan naar de producten die heel veel opbrengen.

Het is wel opvallend dat geen enkele bestaande uitgever zo’n stappen onderneemt.
Mick Van Loon: Dat klopt. Ik ben er wel van overtuigd dat er binnenkort andere initiatieven van andere mensen in dit domein van start zullen gaan. Je zal zien dat het media- en nieuwslandschap er over tien jaar helemaal anders zal uitzien. En draai of keer het zoals je wil, maar de VS blijven op dat vlak echt wel de toon zetten, net zoals ze ook als eersten de teloorgang van de print hebben meegemaakt. In de VS zijn er al talrijke voorbeelden van initiatieven genre Buzzfeed, The Daily Beast, The Huffington Post of Mother Jones waaruit blijkt dat je kwaliteitsjournalistiek op een gratis newssite kan brengen. In Frankrijk heb je Mediapart en in Nederland de Correspondent. Telkens initiatieven van journalisten zelf die het op een andere manier willen doen en die gaan er meer en meer komen.

SOCIAAL MODEL
Hoe zit jullie businessmodel in elkaar?
Patrick Van Waeyenberge: Dat is voor 90 procent een advertentiemodel. En de overige tien procent willen we uit merchandising halen. We richten ons op de leeftijdcategorie 18-34, dus op mensen die volledig mee zijn met de social media. Vandaar dat we op marketingvlak veel in social media investeren om het delen van onze informatie te stimuleren. Dat doen we ook op advertentievlak. Het buzzwoord van de laatste jaar is native advertising: reclameboodschappen op zo’n manier brengen dat ze op een natuurlijke manier overkomen bij mensen die op je site surfen. Dat wil niet zeggen dat ze niet merken dat het advertenties zijn. We willen het op zo’n manier doen dat de mensen het leuk vinden om ernaar te kijken. Daarnaast willen we aan onze adverteerders ook formules aanbieden in samenwerking met onze redactie. Daarbij creëren we artikels voor adverteerders rond hun merkwaarde of hun campagne. Die worden geschreven met dezelfde technieken als waarmee de redactie schrijft en met een duidelijke vermelding dat het om een advertentie gaat, maar op zo’n manier gebracht dat ze leuk zijn om te lezen en om met anderen te delen. Dat wordt gemaakt door een aparte ploeg redacteurs, dus niet de journalisten zelf. In het begin gaan we dat vooral met jonge free-lance journalisten-copywriters doen die ervaring hebben met het schrijven voor internet.

Hoe gaan jullie mensen naar jullie site lokken en hoe worden ze ertoe aangezet om artikels te posten?
Patrick Van Waeyenberge: Op het vlak van traditionele marketing hebben we samenwerkingen en afspraken met andere uitgevers en sites voor doorverwijzingen. De lancering hebben we zo sociaal mogelijk gehouden met de crowdfunding. We wilden voor de start al zoveel mogelijk ambassadeurs hebben en dat is gelukt via de 1500 mede-eigenaars. Daarmee creëren we social seeding. Verder proberen we natuurlijk heel aanwezig te zijn via de social media, maar het gamificationluik is veruit het belangrijkste. Het gaat erom mensen te stimuleren om onze inhoud te pushen via de sociale media. Alle grote newssites zijn op die manier groot geworden. Net zoals je via Foursquare een aantal badges krijgt naarmate je op een bepaalde plaats inlogt, gaan mensen bij ons badges krijgen naargelang de interactiviteit die ze met onze site onderhouden. Je begint als een gebruiker, maar zit je veel op sociale media, dan word je een netwerker. Naarmate je nog meer interactie met de site onderhoudt, word je een super-user of een viral super-user. Dat zorgt er allemaal voor dat onze inhoud veel wordt verspreid en dat is het basisgeven van onze marketing. Daar heb je dus geen groot mediabudget voor nodig maar wel een zware IT-integratie. De social marketing is bij ons echt heel doorgedreven. In de optimalisatie van de site is social honderd keer belangrijker geworden dan Google. Dat is hier heel nieuw en zal zich nog moeten bewijzen, maar het werkt heel goed in de VS en de UK, dus denk ik dat het hier ook zal werken.

WE WILLEN HEEL SNEL LEIDER WORDEN OP HET VLAK VAN GAMES EN MUZIEK. Mick Van Loon

En hoe steekt de site in elkaar?
Mick Van Loon: De site bestaat uit vijf delen: Facts, Life!, Play, Discovery en Zoo. Sport is daar bewust niet bij, tenzij het om een maatschappelijk thema gaat en we gaan ook wel iets doen met het WK in Brazilië. Maar we proberen altijd iets te brengen dat de andere media niet doen. Facts is in wat serieuzere items onderverdeeld zoals politiek, geld, samenleving en planeet. Life! gaat over alles wat met het dagelijks leven te maken heeft zoals mode, opvoeding, huisdieren, huishoudtoestellen, interieur, lichaamsverzorging, ontspanning, cultuur, showbizz, celebrities, enz. Wereld drie is het belevingskanaal Play met muziek, video, games, televisie en film. Vooral het aspect muziek en videogames zijn heel belangrijk voor ons. We willen daar heel snel leider in worden omdat onze doelgroep daar heel hard mee bezig is en het in de traditionele media nog steeds erg stiefmoederlijk behandeld wordt. De markt van videogames is gewoon gigantisch. Onze lezers spelen dagelijks spelletjes en dat is dus een hoofdonderwerp voor ons. Muziek is een beetje hetzelfde verhaal. Wereld vier heet Discovery en omvat wetenschap, cyberspace, technologie & gadgets en reizen. Ten slotte hebben we de rubriek Zoo waar onze lezers zelf rubrieken op kunnen posten. Die gaan we natuurlijk modereren maar de onderwerpen zijn in principe ongelimiteerd. Als we merken dat stukjes van iemand heel goed scoren, dan gaan we die na een tijd ook op de gewone site plaatsen in het kanaal waar het onderwerp thuis hoort.

JOURNALISTIEKE TOEKOMST VERZEKERD
Wat is jullie productie per dag?
Patrick Van Waeyenberge: Ik ga ervan uit dat we in het begin 40 à 50 nieuwsitems per dag brengen. Dat is natuurlijk minder dan de 350 berichten die op de grote nieuwssites verschijnen. Maar je moet goed beseffen dat 80 procent van de inhoud op de klassieke sites herwerkte Belgaberichten zijn. Dat doen we dus niet want je merkt duidelijk dat de eigen gemaakte berichten het meeste aantal views halen. Surfers hebben wel door wat een origineel bericht is.

In hoeverre heeft de lengte van een artikel belang?
Mick Van Loon: Longform is in opmars en binnen het team hebben we één persoon die alleen daarmee bezig is. Maar dat wordt heel secuur aangepakt want het is een vrij dure investering. Het is onze ambitie om per week één grote reportage te maken die dan in vier of vijf afleveringen gepubliceerd wordt.
Patrick Van Waeyenberge: We zijn daar nu mee aan het experimenteren, het is door het te doen dat we merken wat er werkt en wat niet.
Mick Van Loon: Ik ga niet beweren dat wij de toekomst van de kwaliteitsjournalistiek zijn, maar ik ben er wel van overtuigd dat de toekomst van de goede journalistiek - en daaronder versta ik journalistiek die noodzakelijk is om de maatschappij zoals wij die kennen met de vrijheden waaraan we gehecht zijn te vrijwaren – voor een heel groot stuk zal afhangen van het feit dat journalisten zelf initiatieven en de dingen in handen gaan nemen.
Patrick Van Waeyenberge: En voor het eerst ook tools hebben om de impact van bepaalde zaken te meten. Als journalisten die tools leren gebruiken en daar verstandig mee omgaan, dan denk ik dat de digitale media garant staan voor nieuwe kansen in de journalistiek. Wij moeten nog alles bewijzen en het zal van de consumenten afhangen of wat wij bieden zal werken. Maar de mogelijkheden om aan goede journalistiek te doen, zijn nu veel groter geworden.

Het lijkt er dus op dat Newsmonkey de bestaande nieuwsuitgevers – die nog steeds aarzelen tussen een gratis of betalend aanbod - in snelheid heeft gepakt. Of het ook lezers/bezoekers van die sites gaat afpakken, valt nog af te wachten.

Foto’s: Luc Hilderson (Image4you)