Local Friday wil u lokaal laten kopen

Op 31 oktober werd in Antwerpen Local Friday boven de doopvont gehouden. Het is een gloednieuw initiatief dat lokaal, ambachtelijk talent en lokale winkeliers wil ondersteunen via een inspirerend online sensibiliseringsproject. De fysieke kick-off wordt de Local Friday Fair in de overdekte hal van het Felix Pakhuis in Antwerpen op 22 november.

De Local Friday-actie vindt plaats in heel Vlaanderen en loopt sinds 31 oktober en tot en met 22 november. Deze online sensibiliseringscampagne wil consumenten op lange termijn aansporen om bewust lokaal aan te kopen en om die steun ook te concretiseren, o.m. door het onlinetekenen van het charter op www.iksteunlocalfriday.be en door dit te delen op sociale media. Op vrijdag 22 november kan iedereen dan tijdens de Local Friday Fair in het Felix Pakhuis lokaal talent uit heel Vlaanderen komen ontdekken en rechtstreeks producten of artikelen van hen kopen. Een 30-tal standhouders uit de sector van de fashion, food, juwelen, keramiek, streekproducten en accessoires, en elk met een prachtig verhaal, willen alvast een gezellige vibe in de hal van het Felix Pakhuis creëren. De initiatiefnemers zijn ervan overtuigd dat de consument wel degelijk achter ‘lokaal kopen’ staat maar dat het bewustzijn en engagement nog wat mag aangewakkerd worden. “Met deze campagne willen we er iedereen bewust van maken dat kopen bij een lokale ondernemer heel veel voordelen biedt. Je kiest voor kwaliteit en duurzaamheid en investeert in de toekomst van je lokale omgeving. En geef toe, het is ook gewoon fun,” vertelt initiatiefneemster Sofie Smolders. Dat vinden ook de meters van de campagne, Murielle Scherre, Veerle Dobbelaere en Veronique Leysen, zelf ook lokale makers. Peter van de campagne is Harry Demey, CEO van LDV United. Wie als lokale maker/winkelier zijn engagement wil benadrukken, kan het Local Friday-logo en -beeldmateriaal op de eigen website en social media plaatsen. Organiseer je een leuke lokale actie op 22 november (te melden via ja@iksteunlocalfriday.be) dan wordt deze gedeeld op de sociale media van Local Friday. Lokale makers of winkeliers kunnen ook een gratis Telenet-sessie aanvragen waarbij ze digitaal op weg geholpen worden door een digitaal expert.

Waarom Local Friday?

Vlaanderen telt zoveel gepassioneerde talenten die artistiek, ambachtelijk en authentiek actief zijn in hun eigen shop, atelier of in een coworkingformule. Zij werken/produceren bewust en gemotiveerd met natuurlijke, kwalitatieve, duurzame en herbruikbare grondstoffen en met lokale of gerecycleerde materialen. Hun producten zijn vaak uniek, origineel en innovatief en er hangt meestal nog een verhaal aan vast. Sofie Smolders: “Waarom rollen we de rode loper niet eens uit voor hen die hun hart en ziel in elke creatie steken? Zou het niet mindsetting zijn als de Vlaamse consument hen af en toeeens steunt met een bewuste ‘lokale’ aankoop… op vrijdag? Is de return on investment voor iedereen niet veel hoger als die consument beseft dat de waarde van zijn aankoop uiteindelijk de maker en de gemeenschap dient, én het milieu én de toekomst?” Ook de kleine, lokale winkelier kan men niet wegdenken in het lokale landschap. Makers en lokale winkels vormen immers een ecosysteemdat samenhangt, samen maken ze elkaar sterker. Christine Mattheeuws van medeorganisator NSZ: “Lokaal kopen is dus bewust kiezen voor kwaliteit en duurzaamheid. Je weet hoe en door wie het product werd vervaardigd. De band tussen de maker, het product en de consument wordt zo ook veel persoonlijker.”  De Antwerpse chepen voor middenstand Antwerpen Koen Kennis is alvast gewonnen voor het initiatief: “Lokale ondernemers, winkels en ambachtslui leveren alvast een grote bijdrage aan de dynamiek van Antwerpen. Dat ze nu hun krachten bundelen in een initiatief als Local Friday doet mij als schepen voor middenstand veel plezier.”

Local Friday wil iedereen inspireren en een movement of een community van believers in gang zetten. Christine Mattheeuws ziet in verschillende sectoren we het aantal handelaars pijnlijk afnemen: artisanale bakkers, speciaal- en delicatessezaken van vleeswaren, winkels in verkoop van fruit, maar ook speciaalzaken in huismeubilair dalen de laatste jaren. Maar er is een positieve kentering in alles wat fashion en design is, zegt ze: "De impact van influencers speelt hierin ook een rol. Als je ziet dat men kledij en designproducten meer en meer bewust koopt, waarom zou men dat niet méér doen voor voeding en andere producten? De oproep is dus: probeer er een gewoonte van te maken om 1 dag per week te reserveren om lokaal te kopen, de Local Friday.” Local Friday wil de mensen dus ook naar knelpuntsectoren leiden vooraleer ze uit het straatbeeld verdwijnen. Want in minder dan 10 jaar sloten zowat 10.000 winkels (voornamelijk in de stads- en dorpscentra) onder druk van e-commerce, te hoge huurkost, perceptie van onbereikbaarheid of een combinatie van al deze factoren.

Er is wel nog wat werk aan de motivering van consumenten en aan hun denkpatroon, zegt Sofie Smolders: “Lokaal kopen betekent niet: hier massaproducten kopen die in het buitenland aan een lage kost geproduceerd werden.  Je kan dan wel zeggen dat het beter is om iets lokaal te kopen, maar als je met cijfers kan aantonen waarom dat zo is, dringt het toch meer door. Ik pleit dus voor meer onderzoek naar de precieze impact: hoeveel vloeit er terug naar de Belgische economie? Hoe draagt het bij aan tewerkstelling en koopkracht?” Christine Mattheeuws: “We zullen dit als NSZ aankaarten bij de politici om te zien hoe we dit kunnen aanpakken. De uitkomst van deze actie kan zorgen voor een wake-up call. Consumenten beseffen niet altijd dat ze niet ecologisch of duurzaam bezig zijn en kijken vaak alleen maar naar de prijs”. Trendwatcher Herman Konings hierover: “De consument is selectief maatschappelijk bewogen, dat is geen typisch Belgisch fenomeen, we zien dit in zowat alle geïndustrialiseerde landen. Hij/zij wil oprécht graag meebouwen aan een sociaal, ethisch en ecologisch gedreven toekomst, maar dan niet ten koste van de persoonlijke geldbeugel.”

Return on investment en win-win voor iedereen

Lokaal kopen is echter investeren in de lokale economie én de sociale cohesie van een buurt, dorp of stad. Sofie Smolders: “Local Friday wil juist aantonen wat de impact is van lokaal kopen op de economie, de welvaart en het klimaat. Want het prijsverschil zorgt juist wel voor een ‘return on investment’.  Lokale producten zijn weliswaar iets duurder omdat ze hier geproduceerd of handgemaakt zijn. Dat prijsverschil ligt net in het feit dat de producten duurzamer geproduceerd zijn, met bewust gekozen grondstoffen uit upcycling en door een circulair proces in gang te zetten met herbestemming van afvalmaterialen. De producten of creaties hebben dus een langere levensduur met een korte distributieketen en hebben dus geen zware transportkosten. Het prijsverschil is dus zo terugverdiend. Bovendien is het ambacht als economische duurzame activiteit een van de acties die bijdragen tot het klimaatplan. “Laat ons ook niet vergeten dat vele handelaars en verenigingen vaak een aanzienlijk deel van hun budget investeren in lokale events en in de opwaardering van hun buurt”, vervolgt Christine Mattheeuws. “In Antwerpen worden er bijvoorbeeld in Sint-Andries heel wat belevingsevenementen georganiseerd door lokale ondernemers, wat de buurt doet floreren. In Luchtbal daarentegen, waar deze zaken ontbreken, leeft de vraag en bereidwilligheid om de buurt ook op die manier leven in te blazen. Lokaal kopen is dus investeren in een betere buurt.”

Sofie Smolders haalt nog een voorbeeld aan: “In de Verenigde Staten organiseert American Express de ‘Small Saturdays’. Research in de VS leert dat door lokale aankopen bij lokale makers tot zowat 70 procent in de lokale economie geïnvesteerd wordt, tegenover 20 procent bij aankoop van grote buitenlandse merken. Het is dus wel degelijk de moeite waard om lokaal te kopen. Nu is het aan ons!” Local Friday doet bijkomend een oproep naar overheid en lokale besturen om mits doortastende beleidsdaden de lokale economie te ondersteunen. “Kunnen we aan het statuut van ambachtsman bijvoorbeeld geen voordelen koppelen en kunnen hun producten niet aan 6% belast worden i.p.v. 21%? Kunnen steden en gemeenten geen toplocaties of winkelpanden voorzien waar lokale makers gratis of aan een faire prijs kunnen co-huren?” aldus Sofie Smolders.  

Partners in Local Friday

• Belgunique
• NSZ (Neutraal Syndicaat voor Zelfstandigen)
• Stad Antwerpen
• JBC
• Telenet Business
• Torfs Schoenen
• Peter van campagne: Harry Demey, CEO LDV United)
• Meters campagne: Murielle Scherre, Veerle Dobbelaere en Veronique Leysen)  

Evolutie aantal lokale makers 2016-2018

Bron: Statbel
	2016	2017	2018
Artisanale bakkers ( daler)
Antwerpen	306	299	291
Vlaanderen	1.136	1.129	1.104
Huismeubilair (daler)
Antwerpen	445	429	430
Vlaanderen	1.465	1.442	1.437
Dameskledij (stijger)
Antwerpen		283	291
Vlaanderen		968	988
Detailhandel in glas-, porselein- en aardewerk ’
huishoudelijke artikelen in gespecialiseerde winkels (lichte stijger)
Antwerpen	43	56	56
Vlaanderen	168	190	201