MEISNER EN HET MOMENT

thierry van durne

Acteurs. We zien ze zo graag bezig. We zijn gefascineerd door hun gave om ‘in het moment’ te zijn.

Het ‘nu’ te grijpen. De besten onder hen kunnen dat geweldig goed.

Maar wat is dat, ‘in het moment’ zijn? En kan je dat ergens leren?

Sanford Meisner, een Amerikaans dramadocent, ontwierp in het midden van de vorige eeuw een oefening om acteurs in de dop aan te leren hoe ze het moment konden opzoeken. Hij spreekt van « subtext through repetition ». Hij had daar een hele reeks oefeningen voor bedacht maar de basisoefening is simpel en zeker uit te proberen wanneer je je verveelt op een druilerige zondag.

Je hebt een partner nodig en wat je doet is hem of haar een banale opmerking geven die hij of zij dan moet herhalen. « Je draagt een blauwe trui, » zeg jij. Het antwoord: « Ik draag een blauwe trui ». De vraag wordt herhaald, het antwoord ook. Tot in den treure. Dan moet ieder voor zichzelf een belangrijke, dringende opdracht bedenken. Fictief, we zijn aan het spelen… Jij zit je dringende brief te schrijven en je tegenspeler klopt dwingend op de deur. Je doet open en zegt : « Je draagt een blauwe trui. » Hij antwoordt: »Ik draag een blauwe trui! », ongeduldig want hij wil eigenlijk iets vragen. Maar jij zegt:
« Je draagt een blauwe trui! » maar je wil eigenlijk zeggen: »Laat mij gerust want ik moet dringend een brief schrijven! » en hij herhaalt en dan jij en dan weer hij en dan…

Er bestaan opnames van deze oefening: het is opvallend hoe snel men met het schuim aan de lippen en met figuurlijk getrokken messen tegenover elkaar staat. Ze zijn volgens Sanford Meisner aan het acteren en volledig in het moment. Ze hebben door de banaliteit van de tekst de mogelijkheid gevonden om hun werkelijke gevoelens in het ‘nu’ tot uiting te brengen… Ja ja. We kunnen het ook bij yoga houden, of af en toe gaan fietsen, of gin & tonic hijsen…