Smelten voor Belgische chocolade

chocolat belge Côte d'Or

Vertaalde artikels

België en chocolade worden in één adem vernoemd. Onze chocolatiers veroveren de wereld met massa- en nicheproducten. ‘Made in Belgium’ geldt daarbij als een kwaliteitslabel. Marketeers en chocolatiers getuigen.

België en chocolade, het is een huwelijk dat al jaren standhoudt. Dat beamen de voormalige en huidige ceo van Leonidas, respectievelijk Robert Torck en Dirk Jacxsens. Volgens Dirk Jacxsens is Belgische chocolade een sterk kwaliteitsmerk. Bij ‘Belgisch’ maakt men onmiddellijk de link met een kwaliteitsproduct in voeding, niet met het land. “Als België al een imago heeft in het buitenland, dan gaat het om genieten. Meteen denkt men dan aan klassiekers zoals bier, chocolade, witloof en ander lekker eten,” vindt Dirk Jacxsens. Leonidas verkoopt sinds jaar en dag ‘fresh Belgian chocolate’ geproduceerd in Brussel, niet toevallig de stad waar ook de praline het levenslicht zag. Leonidas is vandaag aanwezig in een veertigtal landen met 1.400 winkels waaronder 350 in België en 350 in Frankrijk. Allen bieden ze een basisgamma naast producten afgestemd op de lokale markt. Betaal je in Tokio tot 120 euro voor een kilo pralines tegenover 24 euro in ons land, dan is het logisch dat ook de perceptie verschilt. In Japan gaan pralines per stuk van de hand. Als je iemand een praline schenkt, dan is dat een zeer waardevol geschenk. In dat verband geldt de Belgische origine als een kwaliteitslabel en een proeve van vakmanschap. “Onze markt is inmiddels veel professioneler geworden,” zegt Robert Torck. “Onze meesterchocolatiers laten zich inspireren door de jongste trends in mode, design, kunst, enz. Zij bewaken de kwaliteit van de bestaande producten en ontwikkelen er ondertussen nieuwe. Typisch voor Belgische chocolade is dat wij met 100% cacaoboter werken, vandaar die rijke, volle smaak.”

HET LABEL 'BELGIAN CHOCOLATE' STAAT VOOR KWALITEIT. Dominique Persoone
Belgische chocolade gaat om expertise, traditie, het gebruik van kwaliteitsingrediënten en eerbied voor het product. In mature markten zoals België is het betaalbare verwennerij, in groeimarkten eerder een luxeproduct. De Belgen zijn zelf grote chocoladeverbruikers met 4 tot 10 kilo per hoofd van de bevolking per jaar.

FIER, HIER?

“België wordt vaak in één naam vernoemd met voeding,” vindt Robert Torck. “Het gaat ook verder dan chocolade en bier. Kijk naar een initiatief zoals food.be, opgezet door de voedingsector. Maar uiteraard kunnen we in chocolade bogen op onze rijke traditie, met name in pralines.” Toch rijzen er vragen over de toegevoegde waarde van het merk België. Robert Torck signaleert de opkomst van regionale voedingsmerken zoals bijvoorbeeld Bretagne in Frankrijk, wat aansluit bij de opkomst van ‘terroir’. Naast de internationale voedingsmerken is er in de winkels steeds meer ruimte voor kleine regionale of lokale spelers. Voor de multinationals is ‘made in Belgium’ vaak eerder bijkomstig. “Ik heb veel in Frankrijk gewerkt en ben nu verantwoordelijk voor een productiebedrijf van snacks in Duitsland,” zegt hij (hij is ceo van het Duitse Lorenz Snack World, nvdr.). “Daar heeft men geen duidelijk beeld van België. Men vraagt zich af hoe lang het land nog zal bestaan. Als de overheid zelf het merk niet duidelijk positioneert, zal het verwateren. Bovendien moet zo’n merk ook worden uitgedragen door de eigen bevolking. We zijn te weinig fier op onze topproducten. Het heeft te maken met een ingeboren underdogmentaliteit – wat van over de grens komt is altijd beter – en verder met doorgedreven individualisme. Het is echt niet eenvoudig om verschillende actoren te verenigen onder de Belgische vlag, ook al wordt uiteindelijk iedereen daar beter van.”

WERELDREFERENTIE

Net zoals Belgisch bier is Belgische chocolade een wereldreferentie en traditioneel hét geschenk van de Belg en hét souvenir van de buitenlandse bezoeker. Geen wonder dat de nationale luchthaven een absolute topper is in de verkoop van chocolade net zoals de toeristische trekpleisters Brussel en Brugge. In de chocoladewereld brengen de nichespelers de markt in beweging door een explosie van creativiteit en spektakel. Zij zorgen ervoor dat er over hen - en algemeen over de Belgische chocolade - wordt gesproken. De grote merken zijn erin geslaagd om de praline, ooit voorbehouden aan een kleine elite, te democratiseren. “Door veel te proeven is de Belgische consument nu zelf ook zeer veeleisend geworden, gaat hij op zoek naar pure smaken en leert hij het ambacht van de chocolatier waarderen,” vindt Luc Jansen, docent aan het International Chocolate Training Center in Antwerpen. Collega docent Bram Hullebroeck, voormalig atelierchef bij Burie in Antwerpen en bekend als chocoladesculpteur, vult aan: “We hebben een pralinecultuur ontwikkeld, met eindeloos veel vullingen. Daarnaast pakken we uit met onze eigen creaties. Denk bijvoorbeeld aan bekende gebouwen in chocolade, dieren, bustes, enz.”

NUMMER ÉÉN

Wat maakt ons zo bijzonder in chocolade? “We zijn de nummer één,” antwoordt chocolatier Dominique Persoone van The Chocolate Line onomwonden. “We hebben een voorsprong opgebouwd door techniek. Honderd jaar geleden werkte België met de beste ingenieurs. Ze ontwikkelden cacaomachines die ervoor zorgden dat er meer cacaoaroma vrijkomt.” Volgens Dominique Persoone evolueert het imago van België op het vlak van chocolade gunstig. De jongste tien jaar zijn er in ons land heel wat nieuwe trends rond chocolade ontstaan. Zo zijn we toonaangevend in food paring, zotte creaties, chocolade snuiven, enz. “Het label ‘Belgian chocolate’ staat voor kwaliteit,” vindt Dominique Persoone. “Vergeet niet dat er bij chocolatiers die zichzelf respecteren geen andere vetsoorten dan cacaoboter worden toegevoegd. Verder houdt de toenemende concurrentie ons scherp. We worden verplicht om steeds een trapje hoger te gaan. Ik spreek uit eigen ervaring. Op de grote voedingsfestivals zoals Mistura in Peru, Italia Golosa of Star Chefs word ik altijd als enige chocolatier ter wereld uitgenodigd. We betekenen echt wel iets.”
De chocolatier wijst op de enorme keuze aan chocoladesoorten in België. Zo heb je In Frankrijk enkel de dompelpraline, in België is er daarnaast ook de vormpraline. Nergens is er zo'n groot aanbod als in België. Legt men in het buitenland de link tussen België en kwaliteitschocolade? “Daar moeten we waakzaam over zijn,” antwoordt Dominique Persoone. “We genieten een goede reputatie maar zoals overal zijn er kapers op de kust. Hier zou de overheid een rol kunnen spelen. Waarom zouden we onze sterke reputatie van chocolade ‘made in Belgium’ niet beschermen zoals de Fransen hun wijn?” Dominique Persoone maakt er alvast geen geheim van dat hij een Belgische chocolatier is die met Belgische chocolade werkt. Onder zijn logo staat ‘made in Belgium’.

EENDRACHT MAAKT MACHT

Begin februari vond het eerste Salon du Chocolat plaats in Brussel. Dertigduizend bezoekers en driehonderd journalisten vonden de weg naar Tour & Taxis voor het chocoladefeest. Het salon bood een staalkaart van Belgische chocolade in alle vormen, smaken en kleuren. Er waren talrijke animaties, workshops en demo’s. Je zag er verrassende creaties zoals metershoge sculpturen. Opvallend was de aandacht voor design en mode. Zo was er bijvoorbeeld een modedefilé met chocoladejurken. Drie dagen lang kwamen de nieuwste trends aan bod tijdens een grootschalig evenement georganiseerd met de steun van dertig overwegend Belgische partners uit ondermeer de chocoladewereld en de media. De organisatie droomt van een tweede editie volgend jaar. Logisch voor een land dat behoort tot de top-5 van de chocoladeproducenten met 450 Belgische bedrijven die samen 7.500 mensen tewerkstellen. Maar groots vlaggenvertoon ging er niet mee gemoeid. De link tussen België en chocolade is zo sterk dat die niet extra in de verf wordt gezet.
Toch enkele bedenkingen ... Hoe komt het dat er geen enkele Belgische brouwerij aanwezig was terwijl de cava en de champagne rijkelijk vloeiden? Uiteraard geldt dezelfde kritiek net zo goed voor de grote Belgische bierevents in Brussel, Leuven en Brugge waar chocolade schittert door afwezigheid. Telkens zie je werelden opgebouwd rond sterproducten naast elkaar bestaan terwijl er zoveel combinatiemogelijkheden zijn. Een gemiste kans om complementaire producten samen in de verf te zetten onder de vlag van het merk België. Eens te meer wordt bevestigd dat wij eerder onze verschillen uitdragen dan dat we focussen op wat ons verbindt. Of hoe de wereld van de ondernemers toch niet zo sterk verschilt van de politiek.
Alhoewel …? Barry Callebaut is een wereldleider in de productie van chocolade voor de professionele gebruiker. Nog voor de zomer opent de van oorsprong Belgische producent het grootste van zijn 15 opleidingscentra wereldwijd op de hoofdzetel in Wieze. De Chocolate Academy wil professionals inspireren en de Belgische chocoladecultuur wereldwijd promoten. Intussen vinden de werelden van chocolade en bier elkaar in de New Beer Experience van brouwerij De Koninck in Antwerpen dat in mei 2015 een volledig vernieuwde brouwerijsite opent in hartje stad. De bezoeker zal er niet alleen kennismaken met de geschiedenis van de brouwerij en het bier maar daarnaast ook andere voedingsambachten ontdekken. Naast de kaas, ter plaatse vertegenwoordigd door affineur Van Tricht, zal er ook aandacht zijn voor chocolade. Een chocolatier brengt er het ambacht tot leven in één van de weinige actieve stadsbrouwerijen in ons land. Dat België bier is en chocolade, blijkt straks meer dan perceptie