VRT kijkt achterom maar ook vooruit

Media / News

2020 was ook voor de VRT een jaar voor de geschiedenisboeken, dat blijkt uit het sterke jaarverslag dat de publieke omroep heeft voorgesteld aan het Vlaams parlement. Toen Vlaanderen net als de rest van de wereld overrompeld werd door de corona-pandemie vonden de Vlamingen meer dan ooit de weg naar de VRT als trouwe gids voor informatie, verbinding en inspiratie. Het online-aanbod bereikte 40 procent meer Vlamingen dan in 2019 en daarnaast nam ook het gebruik van VRT NU toe met 70 procent. De VRT is ervan overtuigd dat die verandering zich verder doorzet en zet daarom alles op alles om met een digitale groeisprong haar opdracht te blijven vervullen voor alle Vlamingen, vandaag en morgen.

2020: Een paar resultaten op een rij

  • In 2020 bereikte de VRT wekelijks 90,2 procent van de Vlamingen (16 jaar en ouder); dat is evenveel als in 2019 en ruim 5 procent meer dan afgesproken in de beheersovereenkomst met de Vlaamse overheid. De VRT bereikt ook wekelijks meer dan 75 procent van elke bevolkingsgroep, zoals is vastgelegd. De cijfers kan u in detail in het online jaarverslag raadplegen.
  • Dagelijks bereik: 79,4 procent van alle Vlamingen (een stijging van 7,8 procent) bestaande uit 2.762.049 kijkers, 2.970.097 luisteraars en 2.080.588 browsers per dag. VRT NU was goed voor 120.708.377 videostarts. Uitgesteld kijken is bovendien opgelopen tot bijna een kwart van de kijktijd.
  • Waarderingscijfers voor kwaliteit: 8,3 voor Radio 2, 8,2 voor Klara, Eén en Canvas, 8,1 voor MNM, 8,0 voor Radio 1 en 7,8 voor Studio Brussel.
  • Informatie: Met haar informatie-aanbod bereikte VRT NWS dagelijks 1.987.954 kijkers, 2.689.348 luisteraars, 960.009 surfers met vrtnws.be (waarvan het dagelijkse bereik in 2020 verdubbelde).
  • Educatie: 19 documentaires in coproductie, eind 2020 bevonden zich al 19.700 VRT-items op het Archief voor Onderwijs.
  • Cultuur: 316 captaties, 558 cultuur- en media-items in Het journaal, 26,3 procent Vlaamse muziekproducties op VRT-radio, 31,2 procent Nederlandstalige muziek bij Radio 2 en 16,3 procent bij Radio 1.
  • Schermaanwezigheid: 8,4 procent nieuwe Vlamingen, 41,4 procent vrouwen, 1,5 procent mensen met een beperking.
  • Slechthorenden: 99,6 procent teletekstondertiteling en Vlaamse Gebarentaal bij Het journaal en Karrewiet.
  • Slechtzienden: audiodescriptie bij 100 procent van de zondagavondfictie. En gesproken ondertitels.
  • Steun aan het Vlaamse ecosysteem: 68,5 procent van het aanbod op Eén en Canvas bestond uit Vlaamse (co)producties. 18,48 procent van de VRT-inkomsten werd besteed aan externe bestellingen.
  • Financiën: 251,6 miljoen euro overheidsdotatie werd efficiënt en kostenbewust besteed. Hiermee kost de VRT elke Vlaming 38,0 euro voor een heel jaar. De middelen die de VRT kreeg vanuit het Vlaamse noodfonds voor corona zette zij maximaal in om de Vlaamse productie- en creatieve sector te ondersteunen.
  • Het team van creatieve VRT-medewerkers bestond uit 2.040 VTE’s (voltijdse equivalenten) waarvan 3,5 procent nieuwe Vlamingen, 41,1 procent vrouwen.
  • Dialoog: in 2020 had de VRT klantendienst 31.580 klantencontacten, de nieuwsombudsman12.786.

Toekomstplan: VRTRN 2030

Het nieuwe jaarverslag toont het nadrukkelijk aan: de komende jaren is een publieke omroep meer dan ooit nodig. En de VRT staat, net als de hele mediasector, voor grote veranderingen en uitdagingen. Om die met vertrouwen het hoofd te bieden, lanceerde de VRT-directie al het toekomstplan VRTRN 2030. Intern wordt dit plan momenteel volop uitgerold. 

Waar wil de VRT over 10 jaar staan? Wat is de rol van een publieke omroep in een sterk veranderende samenleving? Hoe kunnen we de Vlaming nog beter bedienen met een digitaal aanbod? Over die vragen gaat het toekomstplan VRTRN 2030, die naam lees je als Vuurtoren 2030.

“VRTRN 2030 is een ambitieus plan,” legt CEO Frederik Delaplace uit. “Als we hier met alle VRT-collega’s in slagen dan versterken we niet alleen onze eigen publieke omroep maar ook de hele Vlaamse samenleving. Die uitdaging schrikt ons niet af. Integendeel, Het is nog nooit zo boeiend en zo kansrijk geweest om in media actief te zijn als vandaag.”

De Vuurtoren steunt op vijf pijlers:

1. De digitale groeisprong

“Mediaconsumptie is radicaal aan het veranderen. Met VRTRN 2030 willen we bij de VRT die omwenteling omarmen. Dat kan door de relatie met ons publiek om te keren. Hoe gaan we dat doen? We investeren meer in mobiele media, werken meer gepersonaliseerd en meer on demand: onze gebruikers kunnen kijken wanneer zij het willen en wanneer zij het vragen. Deze aanpak is niet enkel een technologisch verhaal. We willen de relatie tussen media en gebruiker omdraaien: jij, de gebruiker bepaalt straks uw keuzes. Maar het nieuwe sluit het traditionele niet uit. We blijven de beste radio- en tv-programma maken, dat kunnen we bij de VRT als geen ander en dat moeten we blijven doen. Alleen versterken we onze voeling met ons publiek door dit alles aan te bieden via de juiste kanalen.”

2. smaakverbreding

“Als publieke omroep bevindt de VRT zich in een unieke positie. Als publieke omroep kan de VRT haar digitale aanbod op een geheel eigen manier interpreteren. Digitaal kan heel beperkend ervaren worden, maar niet bij de VRT. Bijvoorbeeld, als je eenmaal ergens naar het wielrennen keek, dan krijg je de dagen daarop vooral wielersuggesties. Dat is niet hoe een wij als publieke omroep met ons aanbod willen omgaan. We hebben daar een mooi woord voor: smaakverbreding. Wie bij ons wielrennen kijkt, zal daarna een voetbalsuggestie krijgen. Vrouwenvoetbal bijvoorbeeld, gevolgd door nog een andere sport en – waarom niet – ook wel een stukje cultuur en politiek. Digitaal staat bij ons dus niet voor vervlakking maar net voor meer keuze. De hersenpan van de Vlaming openzetten, dat blijft ons doel.”

3. Samenwerken

“De VRT neemt nu al een cruciale rol in het Vlaamse medialandschap in. De komende tien jaar wordt de opdracht om samen te werken met de andere spelers in dat landschap nog belangrijker. Als publieke omroep kunnen we een geweldige hefboom zijn voor de Vlaamse mediamarkt. Met dit nieuwe plan willen we die samenwerking nog veel spontaner en offensiever opzoeken. Er rolt een tsunami over onze mediamarkt en niemand kan die alleen het hoofd bieden. Daarom wordt de VRT een hub voor Vlaams mediatalent: de openbare omroep als creatief broeinest, een evidente stopplaats voor toptalent.”

4. Wendbaar en efficiënt

“Bij de VRT kunnen we alleen slagen in onze ambities als we ook intern het stuur omgooien. We zetten daarom in op een flexibelere, meer wendbare organisatie. Dat betekent dat we meer oog hebben voor de beheersing van onze organisatie zodat we zorgzamer omgaan met de beschikbare middelen. Dit zal ons lukken door de organisatie te focussen op de nieuwe mediabehoeften, het silo-denken tussen de onderlinge afdelingen te doorbreken en fors te investeren in de digitale competenties van onze collega’s. Op die manier transformeren we naar de VRT 2.0.”

5. Nieuwe inkomstmodellen

“Iedereen weet dat de VRT met belastinggeld werkt. Minder geweten is dat die dotatie goed is voor 60 procent van de middelen. Naar de andere 40 procent moet de VRT zelf op zoek gaan. Om dat te kunnen blijven doen, zullen we moeten investeren in nieuwe businessmodellen. Want van inkomsten die er vandaag zijn – denk bijvoorbeeld aan radioreclame – kan je niet zomaar veronderstellen dat ze er over tien jaar nog zullen zijn. Die middelen blijven vinden, zal meer flexibiliteit vragen.”